کروماتوگرافی زوج – یون نوعی کروماتوگرافی تقسیمی فاز – معکوس است که برای جداساز و تعیین گونه های یونی به کار برده می شود. فاز متحرک در کروماتوگرافی زوج – یون متشکل از یک بافر آبی حاوی یک حلال آلی مثل متانول یا استونیتریل و یک ترکیب یونی حاوی یک یون مقابل با بار مخالف بار یون آنالیت است. یون مقابل یونی است که با یون آنالیت ترکیب شده تا زوج یون را تشکیل دهد که گونه ای خنثی است و بوسیله پُرکننده فاز معکوس نگه داشته می شود. سپس شویش زوج یونها با یک محلول آبی از متانول یا سایر حلالهای آلی انحلال پذیر در آب انجام می شود، البته برای جداسازی یونهای کوچک آلی و معدنی تبادل یونی معمولاً بهتر است.
تاثسر قطبیت حلال بر تفکیک پیک ها :
در کروماتوگرافی فاز نرمال همانطور که در شکل زیر میبینید با کاهش قطبیت حلال تفکیک پیکها بهتر میشود
مثال :
همین نتیجه را در جهت عکس میتوان در مورد فاز معکوس مشاهده کرد یعنی با افزایش قطبیت حلال تفکیک پیکها بهتر میشود
